ABD den Boğaziçi Üniversitesi ne dönen bilim insanı Arkadaş Özakın dan yeni proje
Yapay zekâ Escort Mamak ‘hayalet depremleri’ araştıracak
Yapay öğrenme ve teorik fizik alanında çalışan araştırmacı Arkadaş Özakın 20 yılı aşkın müddettir ABD de sürdürdüğü profesyonel mesleğine nokta koydu ve mezunu olduğu Boğaziçi Üniversitesi ne Mamak escort dönerek yapay öğrenme ve sarsıntılar konusunda yeni bir araştırmaya başladı Silikon Vadisi nde yapay öğrenme alanında çalışmalara imza atan bilim insanı yine Boğaziçi nde olmaktan heyecan duyduğunu belirterek hayalini kurduğu Mamak escort bayan yerde olduğunu söylüyor Özakın ın araştırması varlığından haberdar bile olmadığımız hayalet depremler in yapay öğrenme ile takibini husus alıyor
Teorik fizikçi ve makine öğrenmesi araştırmacısı Arkadaş Özakın Fizik ve Matematik çift anadal derecesiyle Boğaziçi Üniversitesi nden 1997 yılında mezun oldu Doktora derecesini Teorik Fizik kısmında California Institute of Technology den aldı Akabinde Georgia Institute of Technology de Bilgisayar kısmında yapay öğrenme Georgia Tech Quantum Institute ta ise Kuantum Bilgi Sürece Teknolojileri üzerine araştırmalar yaptı Akabinde Silikon Vadisi nde özel bir şirkette çalıştı Geçtiğimiz yıl pandemiden çabucak evvel TÜBİTAK 2232 programıyla Türkiye ye dönerek çalışmalarına mezunu olduğu Boğaziçi Üniversitesi nde başlayan Arkadaş Özakın yapay öğrenme alanındaki birikim ve deneyimini artık Boğaziçi Üniversitesi nde orijinal araştırma projelerinde kullanacak
Yapay öğrenme alanında geniş bir yelpazede projeler üretmiş olan araştırmacı Arkadaş Özakın ın yeni çalışması yapay öğrenme usulleriyle hayalet depremler in takibini mevzu alıyor Proje kapsamında Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü Jeofizik kısmından Prof. Dr. Hayrullah Karabulut, Dr. Öğr. Üyesi Davet Diner ve Doç. Dr. Özgün Konca ile işbirliği halinde çalışılıyor. Ayrıyeten Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü Jeodezi kısmından Prof. Dr. Semih Ergintav ve Almanya’dan araştırmacı Dr. Yaman Özakın da projeye takviye veriyor.
Arkadaş Özakın proje hakkında şu bilgileri verdi
KÜÇÜK SARSINTILAR GELECEKTE OLUŞACAK ZELZELELER HAKKINDA İPUCU İÇERİYOR
Depremler her vakit hissedebileceğimiz büyüklükte gerçekleşmiyor insanların hissetmediği zelzele tespit sistemlerinin de birçok vakit gözden kaçırdığı çok sayıda ufak zelzele oluyor Küçük bir zelzele art plandaki gürültünün içinde kendine ilişkin hayalet üzere bir iz bir fısıltı bırakıyor diyebiliriz Bir yandan da farklı bir biçimde küçük sarsıntılar büyük zelzelelere oranla çok daha sık biçimde çok daha fazla sayıda oluyorlar Projemizin maksadı bu çeşit hayalet zelzeleler diyebileceğimiz sarsıntıları yapay öğrenme tekniklerini kullanarak yakalamak Kuzey Anadolu Fay Çizgisi üzere büyük sarsıntılar görülen faylarda aslında çok sayıda küçük sarsıntı oluyor Bu küçük zelzeleler de fayın hareketine davranışına tahminen geleceğine dair ipuçları içeriyorlar Küçük sarsıntıları kaçırmak fayın verdiği bu sinyalleri de kaçırmamız manasına geliyor Ne kadar çok sarsıntısı yüksek hassasiyetle yakalar ve incelersek faya dair o kadar bilgi elde edebiliyoruz Ve bunu daha seyrek ve daha yıkıcı olan büyük zelzeleleri beklemeden yapabiliyoruz
Deprem tespitinin bir öbür yararı da bize yerin altındaki yapılar hakkında bilgi edinme talihi tanıması Sarsıntı dalgaları yerin içinde yayılırken geçtikleri yerlere dair izler topluyorlar Sismologlar bu izleri inceleyerek bir nevi tomografi çeker üzere yerin çeşitli katmanlarında ne üzere yapılar olduğunu öğreniyorlar Çok fazla sayıda olan küçük sarsıntıları yakalamak bu tipten bilgilere ulaşmamıza da katkıda bulunuyor
YAPAY ÖĞRENME TEKNİKLERİ İLE FAY ÇİZGİLERİNİ DAHA GÜZEL ANLAYACAĞIZ
Kandilli Rasathanesi dahil olmak üzere dünyanın çeşitli sarsıntı izleme merkezlerinde küçük zelzeleleri yakalamak için kullanılan kimi teknikler mevcut Lakin bu teknikler çok vakit alıyor ve emek istiyor Bu yüzden bunun ötesine geçmek istiyoruz Yapay öğrenme teknikleri birçok alandaki klasikleşmiş tespit ve sınıflandırma sorunlarında üstün muvaffakiyetler gösterdiler Bizim hedefimiz da bu yaklaşımı zelzele tespitinde kullanmak
ERKEN İKAZ SİSTEMLERİNDE DE YAPAY ÖĞRENME TEKNOLOJİSİ KULLANILABİLİR
Erken ikaz sistemlerinin çeşitli meseleleri olabiliyor Zelzele dalgaları daha yeni gelmeye başlamışken ihtar yapabilmek için çok yüksek bir hassasiyet gerekiyor fakat bu türlü yüksek bir hassasiyet genelde yanlış alarmları da yanında getiriyor Yapay öğrenmenin erken ikaz sistemlerinin bu tıp problemlerini çözebileceğini sistemin kalitesini arttırabileceğini gösteren kimi göstergeler var Projenin ilerlemesiyle birlikte üzerine çalışmayı düşündüğümüz konulardan biri de bu Sonuçlar uygun gelmeye devam ederse yakalanmamış sarsıntıları yakaladığımızı net halde gösterebilirsek ve bu alanda çalışan uzmanlar için yeni bilgiler üretebilirsek bu proje emeline ulaşmış olacak
SİLİKON VADİSİ BEDELLİ BİR DENEYİMDİ FAKAT OLMAK İSTEDİĞİM YER AKADEMİ
Silikon Vadisi nde teknik açıdan kendime yakın hissettiğim beşerlerle çalışmak güç sorunları bir arada çözmek heyecanlı ve hoştu Ancak şahsi eğilimim aslında daima akademiden yana oldu özel bölümde çalışmak başta çok planladığım bir şey değildi Lakin o tecrübeyi de yaşadığım için mutluyum Orada bir grup maharetler kazandım ve daima akademide kalsaydım o marifetleri kazanamazdım diye düşünüyorum
Şu anda bir kamu üniversitesinde benim de mezunu olduğum Boğaziçi nde öğrencilerimle birlikte çalışabilmek için çok bedelli Boğaziçi yıllar boyunca hayalini kurduğum pek çok şeyi yapmak istediğim bir yer benim için Ders vermeye başladıktan sonra öğrencileri beklediğimden hatta bizim zamanımızdakinden çok daha uygun buldum Kısımda de hem tecrübeli kıdemli hocalarımız hem de genç ve rüzgârı olan bir akademik takımımız var Hem öğrenciler hem hocalar açısından bir dinamizm görüyorum ve bu çok heyecan verici
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı