Beyin kanamasından inmeye, kalp yetmezliğinden kalp krizine, böbrek yetmezliğinden kalıcı görme kaybına… Tedavi edilmediğinde vefata bile neden olabilen hipertansiyon, ülkemizde her 3 bireyden birini tehdit etmeye devam ediyor! Dünya Sıhhat Örgütü’nün bilgilerine nazaran; dünyada 1.5 milyardan fazla hipertansiyon hastası mevcut ve her yıl yaklaşık 7 milyon kişi yüksek kan basıncının neden olduğu hastalıklar yüzünden hayatını yitiriyor. Üstelik pandemi nedeniyle hipertansiyon hastalarında artış gözleniyor. Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Metin Gürsürer hipertansiyon olaylarındaki yükselişte pandemi sürecinde hastalık kapma kaygısı, yakınların kaybı, finansal zorluklar üzere nedenlerle artan gerilimin kıymetli bir faktör olduğuna dikkat çekerek, “Stres tek başına kalıcı hipertansiyon nedeni olmamasına karşın tetikleyici bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Pandeminin olumsuz şartları nedeniyle yaşanan gerilime bağlı olarak sigara ve alkol kullanımı, sıhhatsiz beslenme, kilo alımı ve hareketsiz kalma üzere kimi ömür usulü değişiklikleri hipertansiyon hastalığına yol açabiliyor” diyor. Pekala pandemide kan basıncını denetim altında tutmak için neler yapmak, nelerden kaçınmak gerekiyor? Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Metin Gürsürer, pandemi sürecinde hipertansiyona karşı dikkat etmemiz gereken 7 kuralı anlattı; değerli teklifler ve ikazlarda bulundu.
İdeal kiloda kalın
Obezite ve hipertansiyon bağı hala araştırılmaya devam edilen bir mevzu. Obezitenin bedendeki kimyasal tepkilere olan olumsuz tesirinin hipertansiyonu tetiklediği düşünülüyor.
Sigara ve alkol içmeyin
Sigara, bilhassa sempatik hudut sistemini uyararak hipertansif bir tesir yaratıyor. Damar sertliğini ve nabız dalga suratını arttırıcı tesirleri nedeniyle merkezi kan basıncı üzerinde olumsuz tesirler oluşturuyor.
Tuzu kısıtlayın
“Tuzun kan basıncını arttırması içindeki sodyumdan kaynaklanıyor” diyen Prof. Dr. Metin Gürsürer, şöyle devam ediyor: “Alınan fazla sodyum damar içindeki volümün artmasına neden oluyor. Bir mühlet sonra bu durum kan basıncında artışa yol açıyor. Yalnızca tuz değil, sodyum içeren tüm besinleri dikkatli tüketmeye ihtimam gösterin.”
Kalp dostu beslenin
Sağlıklı ve istikrarlı beslenme, bedenin işlevlerini daha âlâ sürdürebilmesinde kıymetli bir rol üstleniyor. Bedene gerekli besinlerin kâfi ölçüde alınması, kimyasal tepkilerin sağlıklı gerçekleşmesi için gerekli oluyor.
Düzenli idman yapın
Düzenli idmanın nasıl bir düzenekle kan basıncını düşürdüğüyle ilgili bir netlik olmamasına karşın, yapılan çalışmalarda; tertipli idman yapan faal şahıslarda kan basıncı bedellerinin daha düşük olduğu gözlendi. Haftada 5-6 gün, 30-40 dakika tempolu yürüyüş yapmanız, bedeninizin idman gereksinimini karşılayacaktır.
Uyku sisteminize dikkat edin
Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Metin Gürsürer uykunun bedende kan basıncını etkileyen otonom hudut sistemi işlevlerini ve fizyolojik olayları etkilediğini belirterek, “Özellikle orta yaşlı şahıslarda azalmış uyku mühleti ve kan basıncındaki artış ortasında bağlantı gözlenmiştir.” diyor.
Stresi yönetin
Stres direkt hipertansiyona yol açmamakla birlikte, gerilimli devirlerde kan basıncı süreksiz olarak artabiliyor. Gerilimli süreçte bedenimizde salgılanan hormonlar damarlara ziyan vererek kardiyovasküler riskimizi artırıyor. Ayrıyeten gerilim hipertansiyon için risk faktörü olan sigara ve alkol kullanımı, sıhhatsiz beslenme, kilo alımı ve hareketsiz kalma üzere yanılgılı hayat alışkanlıklarına yol açabiliyor. Hasebiyle hipertansiyon için tetikleyici bir faktör olabiliyor. Gerilim azaltıcı aktiviteler ise bedenimizi rahatlatarak kan basıncının düşmesine yardım ediyor.
İlaç tedavinizi yarım bırakmayın
Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Metin Gürsürer hipertansiyon ile Covid-19’a yakalanma riski ortasında bir münasebet olmadığını belirterek, “Hipertansiyon ve Covid-19 ortasındaki temas karmaşıklığını muhafazaya devam ediyor. Hipertansiyonun Covid-19’un seyrine tek başına ne kadar tesiri olduğu, ayrıyeten hipertansiyona eşlik eden ya da hipertansiyona bağlı gelişen öteki sıhhat sorunlarının de hastalığın seyrini ne kadar etkilediği şimdi açık değildir.” diyor. Ayrıyeten, hipertansiyon tedavisi gören hastaların kullandıkları ilaçlar nedeniyle Covid-19’a yakalanma risklerinde artış olmadığı yapılan çalışmalarla gösterildi ve hipertansiyon dernekleri tarafından da onaylandı. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Metin Gürsürer bu nedenle hipertansiyon hastalarının pandemi sürecinde ilaçlarını sistemli olarak kullanmaya devam etmeleri gerektiğini belirterek, “Çünkü ilaç tedavisinin aksaması önemli tablolara neden olabiliyor” diyor.
Tek ölçüm kâfi olmuyor
Kalbimiz kasıldığında bir basınç yaratıyor ve bu basınçla kan, atardamarlar yoluyla bedene gönderiliyor. Kan basıncı ölçümünde 2 kuvvetin sonuçları görülüyor. Birincisi, kanın kalpten bedenimize pompalandığında damar duvarına yaptığı basıncın pahası sistolik basınç (büyük tansiyon); başkası ise kalp gevşediğinde damar duvarında olan basınç pahası, diyastolik basınç (küçük tansiyon) oluyor. Kan basıncı ölçümünde görülen bedelin 130mmHg/80mmHg üzerinde olması “hipertansiyon” olarak isimlendiriliyor. “Ancak tek bir ölçümde tansiyon kıymetlerinizin biraz yükselmiş olması hipertansiyon hastası olduğunuz manasına gelmiyor” diyen Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Metin Gürsürer, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Tanı koymak için çoklukla hekiminiz tarafından 24 saat boyunca muhakkak aralıklarla tansiyon ölçümünüzü yapacak tansiyon holter aygıtı takılıyor. Tüm ölçümlerde tansiyonunuzun yüksek olması hipertansiyon hastası olabileceğinizi gösteriyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
